صفوة التفاسير

نويسنده:محمدرضا ضميري

مؤلف:

علامه سيد عبدالله بن محمدرضا علوى حسينى، مشهور به «شبّر» (م 1242 ق).

زندگينامه و اظهار نظرها:

وى در سال 1188 ق در نجف به دنيا آمد و سپس همراه پدرش به كاظمين مهاجرت نمود و تا هنگام وفات آنجا ماند. وى يكى از علماى مهم عصر خويش، فقيهى آگاه، محدّثى خبير، مفسرى متبحر و جامع علوم معقول و منقول بود. در اخلاق كريمه آيتى بود و به عنوان يكى از بزرگان اماميه و فردى با مقام و منزلت رفيع شناخته شده بود. او همه عمر پربركت خويش را صرف تأليف و تصنيف نمود و تا توانست آثار گرانبهايى به جامعه اسلامى به ويژه جامعه تشيع تقديم كرد كه همواره مورد استفاده حوزه هاى علمى قرار گرفته و در بستر زمان رواج روز افزون مي يابد.
وى در رشته هاى مختلف علوم اسلامى همچون: فقه، حديث، تفسير، معارف و اخلاق صاحب نظر بود و در تمامى اين زمينه ها تأليفات سودمندى دارد. در حديث، جامع الاخبار وى با بحارالانوار علامه مجلسى همسواست. مؤلف، در فقه و معارف و اخلاق نيز نوشته هاى فراوانى دارد.

استادان:

سيد محمدرضا شبّر، سيد محسن اعرجى، شيخ جعفر نجفى، شيخ احمد بن زين الدين احسائى.

شاگردان:

عبدالنبى كاظمى، شيخ اسماعيل، سيد على عاملى، سيد حسين، شيخ محمدجعفر دجيلى، شيخ محمدرضا، شيخ احمد بلاغى، شيخ محمد اسماعيل خالصى.

تأليفات:

الحق اليقين فى معرفة اصول الدين، تفسير القرآن الوجيز، انوار اللامعة فى شرح الجامعه، احسن التقويم، شرح نهج البلاغه، زينة المؤمنين و اخلاق المتقين، سفينة النجاة، مصابيح الانوار، تعداد كل تأليفات مؤلف به 63 عدد مى رسد.[1]
معرفى اجمالى كتاب: اين تفسير يكى از بهترين تفاسير در نزد شيعيان است كه تا به حال نوشته شده است. مؤلف مقدمه اى نسبتاً طولانى نگاشته و آن را در شانزده بخش تنظيم كرده و در آن به طور گسترده از مسائل مختلف سخن گفته است كه اين مقدمه خود رساله اى مستقل در علوم قرآنى شمرده مى شود. وى سپس به تفسير آيات به روشى مزجى و تركيبى پرداخته و گاه از قرائت، شرح واژه ها، اعراب از حيث لغت و نحو و گاه بلاغت سخن گفته است.
علامه شبر در اين تفسير، به تفسير آيات بر اساس روايات وارد شده از ائمه معصوم - عليهم السلام - پرداخته و كمتر آراى ديگران را آورده و به مباحث فقهى و كلامى نيز، به مناسبت، با دقت و ظرافت كامل وارد شده است. اين تفسير، همان گونه كه از نامش پيدا است، گزيده اى از تفاسير پيش از وى است. مؤلف دو تفسير ديگر به نامهاى الجوهر الثمين و تفسير وجيز هم دارد.

وضعيت نشر:

اين تفسير به زبان عربي توسط موسسه دارالهجره قم در سال 1412 ه.ق به چاپ رسيده است.

پي نوشت :

[1]. مقدمه مصابيح الانوار، سيدعبدالله شبر.

منبع: کتابشناسي تفصيلي مذاهب اسلامي، ص 519- 520